Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

178 / 350

177
Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
Γ3. Τα άτομα με ομάδα αίματος Α έχουν στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων
τους αντιγόνο τύπου Α. Άτομα ομάδας αίματος Β έχουν αντιγόνο Β. Ένα άτομο
ομάδας αίματος ΑΒ έχει αντιγόνα Α και Β, ενώ ένα άτομο ομάδας αίματος 0
δεν έχει κανένα αντιγόνο. Το γονίδιο I, που καθορίζει τις ομάδες αίματος, έχει
τρία αλληλόμορφα. Τα ΙΑ και ΙΒ κωδικοποιούν τα ένζυμα που σχηματίζουν τα Α
και Β αντιγόνα αντίστοιχα, ενώ το i δεν κωδικοποιεί κάποιο ένζυμο. Τα ΙΑ και ΙΒ
είναι συνεπικρατή, ενώ το i είναι υπολειπόμενο. Άτομα ομάδας Α έχουν
γονότυπο, ΙΑΙΑ ή ΙΑi. Άτομα ομάδας Β έχουν γονότυπο ΙΒΙΒ ή ΙΒi, ενώ άτομα ΑΒ
έχουν ΙΑΙΒ. Τα άτομα ομάδας 0 είναι ii.
Κάθε είδος αντισώματος που αναγνωρίζει έναν αντιγονικό καθοριστή
παράγεται από μια ομάδα όμοιων Β-λεμφοκυττάρων, που αποτελούν έναν
κλώνο. Τα αντισώματα που παράγονται από έναν κλώνο Β-λεμφοκυπάρων
ονομάζονται μονοκλωνικά. Ένα αντίσωμα αναγνωρίζει μόνο μία περιοχή του
αντιγόνου, η οποία ονομάζεται αντιγονικός καθοριστης.
Άρα:
Η Γ 1 δε θα έχει κανένα αντιγόνο και θα έχει γονότυπο ii.
Ο Σ 1 θα έχει και το αντιγόνο Α και το αντιγόνο Β και θα έχει γονότυπο Ι ΑΙΒ.
Ο Σ 2 έχει το αντιγόνο Α και θα έχει γονότυπο ΙΑi.
Το παιδί Π1 θα έχει γονότυπο ii και το Π 2 θα έχει ΙΒi. Άρα το Π 1 θα μπορούσε να
είναι παιδί του Σ2 ενώ το Π2 είναι το παιδί του Σ1.
Γ4. Στην καμπύλη παρατηρείται αύξηση της ποσότητας του mRNA ανά βακτήριο
που ανιχνεύεται στην καλλιέργεια από τη χρονική στιγμή t1 που προστίθεται
λακτόζη στο θρεπτικό υλικό, μετά την εξάντληση της γλυκόζης.
Το βακτήριο Ε. coli μπορεί να παραγάγει τα τρία απαραίτητα ένζυμα που
χρειάζεται για να μεταβολίσει το δισακχαρίτη λακτόζη, όταν δεν υπάρχει
γλυκόζη στην τροφή του. Τα γονίδια που κωδικοποιούν τα τρία αυτά ένζυμα
βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο πάνω στο γονιδίωμα του βακτηρίου και
αποτελούν μια μονάδα, που ονομάζεται οπερόνιο της λακτόζης.
Σε αυτό περιλαμβάνονται εκτός από αυτά τα γονίδια, που ονομάζονται
δομικά, και αλληλουχίες DNA που ρυθμίζουν τη μεταγραφή τους. Οι
αλληλουχίες αυτές που βρίσκονται μπροστά από τα δομικά γονίδια είναι κατά
σειρά ένα ρυθμιστικό γονίδιο, ο υποκινητής και ο χειριστής.
Το οπερόνιο της λακτόζης δε μεταγράφεται ούτε μεταφράζεται, όταν
απουσιάζει από το θρεπτικό υλικό η λακτόζη. Τότε λέμε ότι τα γονίδια που το
αποτελούν βρίσκονται υπό καταστολή.
Τα ρυθμιστικά μόρια στο οπερόνιο είναι μια αλληλουχία DNA, που ονομάζεται
χειριστής και βρίσκεται μεταξύ του υποκινητή και του πρώτου γονιδίου, και
μια ρυθμιστική πρωτεΐνη-καταστολέας. Όταν απουσιάζει η λακτόζη ο
καταστολέας προσδένεται ισχυρά στο χειριστή και εμποδίζει την RNA
πολυμεράση να αρχίσει τη μεταγραφή των γονιδίων του οπερονίου. Ο