Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

174

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών

αλυσίδων των αιμοσφαιρινών που εκφράζονται μόνο στα πρόδρομα

ερυθροκύτταρα του ανθρώπου. Αν θέλουμε να κλωνοποιήσουμε μόνο τα γονίδια

που εκφράζονται σε συγκεκριμένα κύτταρα, τότε κατασκευάζουμε τις cDNA

βιβλιοθήκες. Οι cDNA βιβλιοθήκες περιέχουν αντίγραφα των mRNA όλων των

γονιδίων που εκφράζονται στα κύτταρα αυτά και έχουν το πλεονέκτημα

απομόνωσης μόνο των αλληλουχιών των γονιδίων που μεταφράζονται σε

αμινοξέα, δηλαδή των εξωνίων. Επομένως οι cDNA βιβλιοθήκες των δύο

κυττάρων θα περιέχουν και κοινούς και διαφορετικούς βακτηριακούς κλώνους

και συνεπώς θα διαφέρουν.

Γ1.

Στο μαστικό αδένα ενός προβάτου υπάρχει συγκεκριμένος κυτταρικός τύπος

στον οποίο εκφράζεται το γονίδιο της καζεΐνης, μιας πρωτεΐνης του γάλακτος.

Θέλουμε να πάρουμε την πρωτεΐνη α1-αντιθρυψίνη από το γάλα ενός

διαγονιδιακού προβάτου. Για το λόγο αυτό εισάγουμε μέσα στο γονίδιο της

καζεΐνης με κατάλληλο προσανατολισμό το γονίδιο της α1-αντιθρυψίνης. Να

εξηγήσετε γιατί θα εκφραστεί το γονίδιο της α1-αντιθρυψίνης στα κύτταρα του

μαστικού αδένα. (Μονάδες 6)

Γ2.

Το τμήμα DNA, που απεικονίζεται στην

εικόνα 2,

έχει προκύψει μετά από

επίδραση με ενδονουκλεάση EcoRΙ.

Να σημειώσετε τα 5΄ και 3΄ άκρα του, αιτιολογώντας την απάντησή σας.

(μονάδες 4)

Να εξηγήσετε αν είναι δυνατόν το συγκεκριμένο τμήμα να κλωνοποιηθεί με τη

βοήθεια πλασμιδίου χρησιμοποιώντας τεχνολογία ανασυνδυασμένου DNA.

(μονάδες 2) (Μονάδες 6)

Γ3.

Μια γυναίκα (Γ1) παντρεύτηκε δύο διαφορετικούς άντρες (Σ1 και Σ2) και

έκανε δύο παιδιά (Π1 και Π2). Με τη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων

ελέγχθηκε η παρουσία (+) των αντιγόνων Α, Β στα μέλη της οικογένειας. Με

βάση τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα να εξηγήσετε ποιος είναι ο πατέρας

(Σ1 ή Σ2) του κάθε παιδιού (Π1 και Π2).

ΘΕΜΑ Γ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 20