82 / 350
81
Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
Απάντηση:
Η αλυσίδα Α αντιγράφεται με συνεχή τρόπο και η αλυσίδα Β με ασυνεχή
τρόπο. Γνωρίζουμε ότι αντιγραφή γίνεται με προσανατολισμό 5' προς 3', άρα
κάθε νεοσυντιθέμενη αλυσίδα θα έχει προσανατολισμό 5'→3'. Επίσης, σε κάθε
διπλή έλικα που παράγεται οι δύο αλυσίδες θα πρέπει να είναι
αντιπαράλληλες. Για να ακολουθηθεί αυτός ο κανόνας σε κάθε τμήμα DNA
που γίνεται η αντιγραφή, η σύνθεση του DNA είναι συνεχής στη μια αλυσίδα
και ασυνεχής στην άλλη. Επειδή τα κομμάτια της ασυνεχούς αλυσίδας
συνδέονται μεταξύ τους με τη βοήθεια ενός ενζύμου που ονομάζεται DNA
δεσμάση (η οποία με βάση την εκφώνηση δρα κατά την αντιγραφή του
κλώνου Β) είναι προφανές ότι η Β αντιγράφεται με ασυνεχή τρόπο και η Α με
συνεχή.
Τα συμπληρωματικά νουκλεοτίδια κατά την αντιγραφή του DNA τα
τοποθετούν το πριμόσωμα, οι
DNA πολυμεράσες και τα επιδιορθωτικά
ένζυμα.
Τα κύρια ένζυμα που συμμετέχουν στην αντιγραφή του DNA ονομάζονται DNA
πολυμεράσες. Επειδή τα ένζυμα αυτά δεν έχουν την ικανότητα να αρχίσουν
την αντιγραφή, το κύτταρο έχει ένα ειδικό σύμπλοκο που αποτελείται από
πολλά ένζυμα, το πριμόσωμα, το οποίο συνθέτει στις θέσεις έναρξης της
αντιγραφής μικρά τμήματα RNA, συμπληρωματικά προς τις μητρικές αλυσίδες,
τα οποία ονομάζονται πρωταρχικά τμήματα. DNA πολυμεράσες επιμηκύνουν
τα
πρωταρχικά
τμήματα,
τοποθετώντας
συμπληρωματικά
δεοξυριβονουκλεοτίδια απέναντι από τις μητρικές αλυσίδες του DNA. Τα νέα
μόρια DNA αρχίζουν να σχηματίζονται, καθώς δημιουργούνται δεσμοί
υδρογόνου μεταξύ των συμπληρωματικών αζωτούχων βάσεων των
δεοξυριβονουκλεοτιδίων. DNA πολυμεράσες επιδιορθώνουν επίσης λάθη που
συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της αντιγραφής. Μπορούν, δηλαδή, να
5΄
3
’
3΄
5΄
Συνεχής σύνθεση
Ασυνεχής
3’
3’
3’
5’
5’
5’
5'
A
B
3'
Οι ελικάσες ξετυλίγουν
τη διπλή έλικα
Διχάλα
αντιγραφής