83
Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
Εάν η μετάλλαξη συνέβη στη μη κωδική αλυσίδα, τότε έγινε αντικατάσταση
της 1
ης
βάσης (θυμίνης - Τ) του 4
ου
κωδικονίου (ΤΤΤ) από αδενίνη - Α (ή
αντικατάσταση Τ από Α).
Η αντικατάσταση αυτή, σε όποια αλυσίδα και αν συνέβη, έχει ως αποτέλεσμα
να μετατραπεί ένα κωδικόνιο που κωδικοποιεί αμινοξύ (4
ο
κωδικόνιο : ΑΑΑ)
σε κωδικόνιο λήξης (UAA) και να τερματίζεται πρόωρα η σύνθεση της
πολυπεπτιδικής αλυσίδας. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις
καταστρέφεται η λειτουργικότητα της πρωτεΐνης.
(Βέβαια η διατύπωση της άσκησης είναι λανθασμένη, καθώς θα έπρεπε να
λέει ότι ο αριθμός των βάσεων και όχι των κωδικονίων παραμένει σταθερός.
Αν η άσκηση λυθεί με την έκφραση: ο αριθμός των κωδικονίων να παραμένει
σταθερός, θα πρέπει εκτός από την αντικατάσταση βάσης να αναφέρουμε ότι
γίνεται προσθήκη 3 κωδικονίων, ώστε ο αριθμός των κωδικονίων να παραμένει
σταθερός και να είναι και μετά τη μετάλλαξη 7 καθώς οι βάσεις μετά το νέο
κωδικόνιο λήξης δεν συνιστούν πια κωδικόνια αλλά αμετάφραστες περιοχές.)
Σημειώνεται ότι πολλά μόρια mRNA μπορούν να μεταγράφονται από ένα μόνο
γονίδιο. Πολλά ριβοσώματα μπορούν να μεταφράζουν ταυτόχρονα ένα mRNA,
το καθένα σε διαφορετικό σημείο κατά μήκος του μορίου. Αμέσως μόλις το
ριβόσωμα έχει μεταφράσει τα πρώτα κωδικόνια, η θέση έναρξης του mRNA
είναι ελεύθερη για την πρόσδεση ενός άλλου ριβοσώματος. Το σύμπλεγμα των
ριβοσωμάτων με mRNA ονομάζεται πολύσωμα
.
Έτσι, η πρωτεϊνοσύνθεση
είναι μια «οικονομική διαδικασία». Ένα κύτταρο μπορεί να παραγάγει μεγάλα
ποσά μιας πρωτεΐνης από ένα ή από δύο αντίγραφα ενός γονιδίου.
Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω
ημιτελείς προτάσεις
1
έως
5
και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη
φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.
1.
Στο οπερόνιο της λακτόζης
δεν
περιλαμβάνεται
α.
χειριστής.
β.
υποκινητής.
γ.
snRNA.
δ.
δομικά γονίδια. (Μονάδες 5)
ΘΕΜΑ
1
Ο
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 200
9