40
Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών
Απάντηση:
1.
Η μεταγραφή έχει προσανατολισμό 5'→3', όπως και η αντιγραφή. Το μόριο
RNA που συντίθεται είναι συμπληρωματικό προς τη μία αλυσίδα της διπλής
έλικας του DNA του γονιδίου. Η αλυσίδα αυτή είναι η μεταγραφόμενη και
ονομάζεται μη κωδική. Συνεπώς, το mRNA συντίθεται με κατεύθυνση 5΄→3΄ με
μεταγραφή της μη κωδικής αλυσίδας με βάση τον κανόνα της
συμπληρωματικότητας και της αντιπαραλληλίας. Με βάση τον κανόνα της
συμπληρωματικότητας, όπου στη μη κωδική αλυσίδα υπάρχει Α, στην αλυσίδα
του mRNA θα προστεθεί U, όπου στη μη κωδική υπάρχει Τ, στην αλυσίδα του
mRNA θα προστεθεί Α και όπου στη μη κωδική υπάρχει G, στην αλυσίδα του
mRNA θα προστεθεί C και αντίστροφα. Επίσης, σύμφωνα με τον κανόνα της
αντιπαραλληλίας το 3' άκρο της μη κωδικής αλυσίδας του DNA βρίσκεται
απέναντι από το 5' άκρο της αλυσίδας του mRNA και αντίστροφα. Καθώς τόσο
η κωδική αλυσίδα του DNA, όσο και το mRNA είναι συμπληρωματικά και
αντιπαράλληλα προς τη μεταγραφόμενη αλυσίδα του DNA, η μόνη τους
διαφορά είναι ότι, όπου στην κωδική αλυσίδα υπάρχει Τ, στο mRNA υπάρχει
U. Έτσι, τόσο η κωδική αλυσίδα του DNA, όσο και το mRNA θα έχουν
κατεύθυνση 5'→3'.
Επομένως, με βάση τη δοθείσα διεύθυνση μεταγραφής, κωδική θα είναι η
πάνω αλυσίδα και θα τη διαβάσουμε με κατεύθυνση από τα δεξιά προς τα
αριστερά, όπως σημειώνεται και στο σχήμα παρακάτω. Έτσι, έχουμε:
κωδική αλυσίδα DNA:
5΄… ΑΤΑ - ΤΑΤ - ΑΤΑ - ΤΑΤ - ΑΤΑ … 3΄
m-RNA:
5΄… ΑUA - UAU - AUA - UAU - AUA … 3΄
πεπτίδιο:
…ισολευκίνη - τυροσίνη - ισολευκίνη - τυροσίνη - ισολευκίνη …
Τα κωδικόνια στην κωδική αλυσίδα σημειώνονται στο παρακάτω σχήμα:
2.
Η φυσιολογική σειρά των βάσεων στην κωδική, τη μη κωδική αλυσίδα του DNA
και στο mRNA, όπως και η φυσιολογική σειρά των αμινοξέων στο πεπτίδιο
είναι: