36
Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών
1.
Τι ονομάζεται υβριδοποίηση νουκλεϊκών οξέων; (Μονάδες 5)
2.
Το 1997 οι ερευνητές του Ινστιτούτου Roselin της Σκωτίας ανακοίνωσαν ότι
κλωνοποίησαν ένα πρόβατο (Dolly). Ποια διαδικασία ακολούθησαν;
(Μονάδες 10)
3.
Να περιγράψετε το σχηματισμό μιας πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας, με
προσανατολισμό 5΄
®
3΄. (Μονάδες 10)
Απάντηση:
1.
Δύο μονόκλωνες συμπληρωματικές αλυσίδες νουκλεϊκού οξέος σε κατάλληλες
συνθήκες μπορούν να επανασυνδεθούν. Στην ιδιότητα αυτή στηρίζεται η
διαδικασία της υβριδοποίησης που είναι η σύνδεση μονόκλωνων
συμπληρωματικών αλυσίδων DNA ή συμπληρωματικών DNA-RNA. Η
υβριδοποίηση είναι μια πολύ σημαντική ιδιότητα του DNA που μας δίνει τη
δυνατότητα αν έχουμε ένα γνωστό μόριο DNA, να το χρησιμοποιήσουμε ως
ανιχνευτή για τον εντοπισμό του συμπληρωματικού του όταν το τελευταίο
βρίσκεται μαζί με χιλιάδες άλλα κομμάτια.
2.
Το πρόβατο Dolly δημιουργήθηκε, όταν ο πυρήνας ενός κυττάρου του μαστικού
αδένα ενός εξάχρονου πρόβατου τοποθετήθηκε στο ωάριο ενός άλλου
πρόβατου. Από το ωάριο είχε προηγουμένως αφαιρεθεί ο πυρήνας. Το
κύτταρο διεγείρεται με ηλεκτρική διέγερση. Το έμβρυο το οποίο
δημιουργήθηκε ύστερα από 3-4 διαιρέσεις εμφυτεύτηκε στη μήτρα θετής
μητέρας-προβατίνας, η οποία γέννησε τη Dolly.
3.
To DNA, όπως και το RNA, είναι ένα μακρομόριο, που αποτελείται από
νουκλεοτίδια. Κάθε νουκλεοτίδιο του DNA αποτελείται από μία πεντόζη, τη
δεοξυριβόζη, ενωμένη με μία φωσφορική ομάδα και μία αζωτούχο βάση. Στα
νουκλεοτίδια του DNA η αζωτούχος βάση μπορεί να είναι μία από τις: αδενίνη
(Α), γουανίνη (G), κυτοσίνη (C) και θυμίνη (Τ). Σε κάθε νουκλεοτίδιο η
αζωτούχος βάση συνδέεται με τον 1' άνθρακα της δεοξυριβόζης και η
φωσφορική ομάδα με τον 5' άνθρακα. Μια πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα
σχηματίζεται από την ένωση πολλών νουκλεοτιδίων με ομοιοπολικό δεσμό. Ο
δεσμός αυτός δημιουργείται μεταξύ του υδροξυλίου του 3' άνθρακα της
πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου και της φωσφορικής ομάδας που είναι
συνδεδεμένη στον 5' άνθρακα της πεντόζης του επόμενου νουκλεοτιδίου. Ο
ΘΕΜΑ
2
Ο
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 200
3