30
Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών
δύο αδελφές χρωματίδες, οι οποίες συγκρατούνται στο κεντρομερίδιο. Το
κεντρομερίδιο «διαιρεί» κάθε χρωματίδα σε δύο βραχίονες, ένα μεγάλο και
ένα μικρό. Τα μεταφασικά χρωμοσώματα ενός κυττάρου διαφέρουν μεταξύ
τους ως προς το μέγεθος και ως προς τη θέση του κεντρομεριδίου. Τα
χρωμοσώματα ταξινομούνται σε ζεύγη κατά ελαττούμενο μέγεθος. Η
απεικόνιση αυτή αποτελεί τον καρυότυπο. Στον άνθρωπο τα φυσιολογικά
αρσενικά και θηλυκά άτομα έχουν στον πυρήνα των σωματικών τους
κυττάρων 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων. Το ένα χρωμόσωμα κάθε ζεύγους είναι
πατρικής και το άλλο μητρικής προέλευσης και ελέγχουν τις ίδιες ιδιότητες.
Από τα 23 ζεύγη τα 22 είναι μορφολογικά ίδια στα αρσενικά και στα θηλυκά
άτομα και ονομάζονται αυτοσωμικά χρωμοσώματα.
β.
Για τη διαπίστωση των δομικών χρωμοσωμικών ανωμαλιών είναι απαραίτητη
η χρώση των χρωμοσωμάτων με τεχνικές που δημιουργούν ζώνες στο
χρωμόσωμα όπως οι ζώνες Giemsa.
Το σύνδρομο φωνή της γάτας (cri-du-chat) οφείλεται στην έλλειψη ενός
τμήματος του μικρού βραχίονα από το χρωμόσωμα 5. Έτσι στον καρυότυπο θα
παρατηρήσουμε την έλλειψη αυτή καθώς ο μικρός βραχίονας του 5
ου
χρωμοσώματος θα είναι μικρότερος συγκρινόμενος με τον αντίστοιχο
καρυότυπο φυσιολογικού ατόμου.
Στην περίπτωση της αναστροφής η διάγνωση θα γίνει με τη μελέτη των
ζωνώσεων Giemsa.
Σε ένα φυτό παρατηρούνται, μεταξύ άλλων, οι εξής χαρακτήρες: Καρπός
μεγάλος που ελέγχεται από το γονίδιο Μ και καρπός μικρός που ελέγχεται από
το γονίδιο μ. Καρπός πλούσιος σε υδατάνθρακες που ελέγχεται από το γονίδιο
Υ και καρπός φτωχός σε υδατάνθρακες που ελέγχεται από το γονίδιο υ. Έχετε
στη διάθεσή σας ένα αμιγές στέλεχος με καρπό μεγάλο και φτωχό σε
υδατάνθρακες, καθώς και ένα αμιγές στέλεχος με καρπό μικρό και πλούσιο σε
υδατάνθρακες.
ΘΕΜΑ 4
Ο
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 200
2