Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών

ενώνονται μεταξύ τους με τη μεσολάβηση του ενζύμου DNA δεσμάση. Το

ανασυνδυασμένο μόριο DNA που προκύπτει είναι:

Αλυσίδα (α) 5΄ GAATTCTTAATGCΑAGATCATAAAGAATTC 3΄

Αλυσίδα (β) 3΄ CTTAAGAATTACGΤTCTAGTATTTCTTAAG 5΄

(Ενώνουμε τα άκρα του μορίου με γραμμές ούτως ώστε το μόριο να φαίνεται

δίκλωνο και κυκλικό).

Εφόσον το κωδικόνιο έναρξης του mRNA είναι το AUG με κατεύθυνση 5’AUG

3’, η αντίστοιχη τριπλέτα, λόγω συμπληρωματικότητας των βάσεων

(συμπληρωματικές βάσεις είναι η T με τη Α, η Α με την U και η G με την C και

αντίστροφα), στη μεταγραφόμενη αλυσίδα του DNA (μη κωδική) θα είναι το

TAC και λόγω του γεγονότος ότι οι δύο αλυσίδες είναι αντιπαράλληλες θα έχει

κατεύθυνση 3’ TAC 5’. Επίσης, εφόσον τα κωδικόνια λήξης του mRNA είναι τα

5’ UAG 3’, ή 5’ UGA 3’, ή 5’ UAA 3’, οι αντίστοιχες τριπλέτες στη

μεταγραφόμενη αλυσίδα του DNA θα είναι τα 3’ ATC 5’, ή 3’ ACT 5’, ή 3’ ATT 5’.

Τέλος, οι βάσεις ανάμεσα στην τριπλέτα έναρξης και στην τριπλέτα λήξης θα

πρέπει να διαβάζονται ανά τριάδες (κώδικας τριπλέτας), συνεχόμενα χωρίς να

παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς κάθε νουκλεοτίδιο

ανήκει σε μία μόνο τριπλέτα (μη επικαλυπτόμενος). Συνεπώς η

μεταγραφόμενη αλυσίδα είναι η αλυσίδα (α) και μεταγράφεται με

κατεύθυνση από δεξιά προς τα αριστερά.

Η RNA πολυμεράση προσδένεται στον υποκινητή με τη βοήθεια μεταγραφικών

παραγόντων και προσθέτει συμπληρωματικά ριβονου-κλεοτίδια έναντι των

δεοξυριβονουκλεοτιδίων της μη κωδικής αλυσίδας ενώνοντάς τα με 3’ – 5’

φωσφοδιεστερικό δεσμό. Απέναντι από Α προσθέτει U, απέναντι από Τ

προσθέτει Α και απέναντι από G προσθέτει C και αντίστροφα.

Το mRNA συντίθεται με κατεύθυνση 5΄ → 3΄ με μεταγραφή της μη κωδικής

αλυσίδας με βάση τον κανόνα της συμπληρωματικότητας και της

αντιπαραλληλίας. Έτσι το mRNA που συντίθεται είναι:

mRNA:

5΄GAAUUCUUU-AUG-AUC-UUG-CAU-UAA-GAAUUC 3΄

(Το υπογραμμισμένο τμήμα είναι το μεταφραζόμενο τμήμα του mRNA)

Στο παραπάνω μόριο mRNA εντοπίζουμε 5 κωδικόνια. Το κωδικόνιο λήξης δεν

κωδικοποιεί κανένα αμινοξύ. Συνεπώς το παραγόμενο πεπτίδιο αποτελείται

από τέσσερα αμινοξέα τα οποία με βάση το γενετικό κώδικα έχουν ακόλουθη

αλληλουχία:

Πεπτίδιο: NH

– μεθειονίνη – ισολευκίνη – λευκίνη – ιστιδίνη – COOH