268
Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών
Στο παρακάτω τμήμα δίκλωνου μορίου DNA, μεταξύ των σημείων
Κ
και
Λ
περιέχεται ένα γονίδιο. Στο διάγραμμα υποδεικνύεται η θέση του υποκινητή
του γονιδίου.
Να μεταφέρετε το σχήμα στο τετράδιό σας.
Δ1.
Να σημειώσετε στο σχήμα τους προσανατολισμούς των κλώνων του
μορίου (μονάδες 2) και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 4)
(Μονάδες 6)
Δ2.
Να τοποθετήσετε στο σχήμα και στις κατάλληλες θέσεις το κωδικόνιο
έναρξης του γονιδίου και ένα από τα κωδικόνια λήξης (της επιλογής σας).
(μονάδες 4) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 9)
(Μονάδες 13)
Δ3.
Να εξηγήσετε τι γίνεται κατά την έναρξη της μεταγραφής ενός γονιδίου.
(Μονάδες 6)
Απάντηση:
Δ1.
To DNA, όπως και το RNA, είναι ένα μακρομόριο, που αποτελείται από
νουκλεοτίδια. Κάθε νουκλεοτίδιο του DNA αποτελείται από μία πεντόζη, τη
δεοξυριβόζη, ενωμένη με μία φωσφορική ομάδα και μία αζωτούχο βάση. Στα
νουκλεοτίδια του DNA η αζωτούχος βάση μπορεί να είναι μία από τις: αδενίνη
(Α), γουανίνη (G), κυτοσίνη (C) και θυμίνη (Τ). Σε κάθε νουκλεοτίδιο η
αζωτούχος βάση συνδέεται με τον 1' άνθρακα της δεοξυριβόζης και η
φωσφορική ομάδα με τον 5' άνθρακα. Μια πολυνουκλεοτιδικη αλυσίδα
σχηματίζεται από την ένωση πολλών νουκλεοτιδίων με ομοιοπολικό δεσμό. Ο
δεσμός αυτός δημιουργείται μεταξύ του υδροξυλίου του 3' άνθρακα της
πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου και της φωσφορικής ομάδας που είναι
συνδεδεμένη στον 5' άνθρακα της πεντόζης του επόμενου νουκλεοτιδίου. Ο
δεσμός αυτός ονομάζεται 3'-5' φωσφοδιεστερικός δεσμός. Με τον τρόπο αυτό
η πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα που δημιουργείται έχει ένα σκελετό, που
αποτελείται από επανάληψη των μορίων φωσφορική ομάδα-πεντόζη-
φωσφορική ομάδα-πεντόζη. Ανεξάρτητα από τον αριθμό των νουκλεοτιδίων
ΘΕΜΑ Δ
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011