247
Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
γονιδίων. Σύμφωνα με τον νόμο αυτό, το γονίδιο που ελέγχει ένα χαρακτήρα
δεν επηρεάζει τη μεταβίβαση του γονιδίου που ελέγχει έναν άλλο χαρακτήρα,
αρκεί τα δύο γονίδια να βρίσκονται σε διαφορετικά ζεύγη ομόλογων
χρωμοσωμάτων. Στη συγκεκριμένη άσκηση που μελετάμε τα γονίδια για τη
φαινυλκετονουρία και τον αλφισμό βρίσκονται σε διαφορετικά ζεύγη
ομόλογων χρωμοσωμάτων με βάση την εκφώνηση της άσκησης.
Β.
Η αιμορροφιλία είναι μία διαταραχή στην οποία το αίμα δεν πήζει φυσιολογικά
λόγω έλλειψης του παράγοντα VIII, μιας αντιαιμορροφιλικής πρωτεΐνης. Η
διαταραχή αυτή κληρονομείται με υπολειπόμενο φυλοσύνδετο τρόπο.
Συμβολισμός
Αλληλομόρφου
Ιδιότητα που ελέγχει το αλληλόμορφο
Πιθανοί
γονότυποι
Χ
A
:
Eπικρατές - υπεύθυνο για τη φυσιολογική πήξη του
αίματος
:Χ
Α
Χ
Α
ή Χ
Α
Χ
α
Χ
Α
Υ
Χ
α
:
Υπολειπόμενο-υπεύθυνο για την εκδήλωση της
αιμορροφιλίας
:
Χ
α
Χ
α
, Χ
α
Υ
Ο φυσιολογικός άνδρας θα έχει γονότυπο
Χ
Α
Υ
.
Αφού η γυναίκα είναι υγιής, μπορεί να έχει δύο πιθανούς γονότυπους Χ
Α
Χ
Α
και
Χ
Α
Χ
α
. Γνωρίζουμε ότι τα θηλυκά άτομα παίρνουν από ένα Χ φυλετικό
χρωμόσωμα από τους δύο γονείς τους. Έτσι, αφού ο πατέρας της γυναίκας
ήταν ασθενής, θα είχε γονότυπο Χ
α
Υ και θα κληροδότησε στην κόρη του το Χ
α
υπολειπόμενο αλληλόμορφο γονίδιο. Επομένως, ο γονότυπος της γυναίκας θα
είναι
Χ
Α
Χ
α
.
Διασταύρωση:
F1:
Χ
Α
Χ
α
Χ
Α
Χ
Α
Χ
Α
Χ
Α
Χ
α
Υ
Χ
Α
Υ
Χ
α
Υ
Το παιδί που είναι αιμορροφιλικό έχει γονότυπο Χ
α
Υ και είναι αγόρι.
Οι γαμέτες προκύπτουν σύμφωνα με τον 1
ο
νόμο του Mendel, ο οποίος
αποτελεί την κατανομή των αλληλομόρφων στους γαμέτες και τον τυχαίο
συνδυασμό τους. Με βάση το νόμο αυτό, κατά τη μείωση όπου σχηματίζονται
οι γαμέτες, διαχωρίζονται τα δύο ομόλογα χρωμοσώματα και συνεπώς και τα
αλληλόμορφα γονίδια. Έτσι, στο θηλυκό άτομο που έχει γονότυπο Χ
Α
Χ
α
σχηματίζονται δύο ειδών γαμέτες, οι Χ
Α
και Χ
α
σε ίση αναλογία, όπως και στο
Γονείς:
♂
Χ
Α
Υ
(
´
)
Χ
Α
Χ
α
♀
Γαμέτες:
Χ
Α
, Υ
Χ
Α
, Χ
α