250 / 350
249
Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
∆ίνεται το παρακάτω τμήμα βακτηριακού DNA που κωδικοποιεί τα πέντε (5)
πρώτα αμινοξέα μιας πολυπεπτιδικής αλυσίδας. Η κατεύθυνση στην οποία
κινείται η RNA πολυμεράση κατά τη μεταγραφή υποδεικνύεται από το βέλος.
…
TTATGCCAAAAGAACATG
…
... AATACGGTTTTC TTGTAC …
α.
Ποια από τις δύο αλυσίδες του παραπάνω DNA είναι η κωδική και ποια είναι
η μη κωδική; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 7)
(
Μονάδες 9
)
β.
Να γράψετε την αλληλουχία του mRNA, που προκύπτει από τη μεταγραφή
του παραπάνω DNA.
(
Μονάδες 3
)
γ.
Να γράψετε και να αιτιολογήσετε το αντικωδικόνιο του tRNA, που
μεταφέρει το 2
ο
αμινοξύ της πολυπεπτιδικής αλυσίδας.
(
Μονάδες 5
)
δ.
Τι είναι το σύμπλοκο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης (μονάδες 5) και ποια
είναι η μετέπειτα πορεία του tRNA, που συμμετέχει σε αυτό; (μονάδες
3)
(
Μονάδες 8
)
Απάντηση:
α.
Γνωρίζουμε ότι τόσο η κωδική αλυσίδα του
DNA
όσο και το
mRNA
, είναι
συμπληρωματικά προς τη μεταγραφόμενη αλυσίδα του
DNA
. Έτσι, η μόνη τους
διαφορά είναι ότι όπου στην κωδική αλυσίδα υπάρχει Τ στο
mRNA
υπάρχει
U.
Εφόσον το κωδικόνιο έναρξης του
mRNA
είναι το
AUG
με κατεύθυνση 5’
AUG
3’, το αντίστοιχο κωδικόνιο στην κωδική αλυσίδα του
DNA
θα είναι το
ATG
και
θα έχει κατεύθυνση 5’
ATG
3’. Επίσης, εφόσον τα κωδικόνια λήξης του
mRNA
είναι τα 5’
UAG
3’ ή 5’
UGA
3’ ή 5’
UAA
3’, τα αντίστοιχα κωδικόνια στην
κωδική αλυσίδα του
DNA
θα είναι τα 5’ Τ
AG
3’ ή 5’ Τ
GA
3’ ή 5’ Τ
AA
3’. Τέλος, οι
βάσεις ανάμεσα στο κωδικόνιο έναρξης και το κωδικόνιο λήξης θα πρέπει να
διαβάζονται ανά τριάδες (κώδικας τριπλέτας), συνεχόμενα χωρίς να
παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς κάθε νουκλεοτίδιο
ανήκει σε μία μόνο τριπλέτα (μη επικαλυπτόμενος).
Επίσης, η
RNA
πολυμεράση
προσδένεται στον υποκινητή με τη βοήθεια
μεταγραφικών παραγόντων και προσθέτει συμπληρωματικά ριβονουκλεοτίδια
έναντι των δεοξυριβονουκλεοτιδίων της μη κωδικής αλυσίδας ενώνοντάς τα με
3’ – 5’ φωσφοδιεστερικό δεσμό. Απέναντι από Α προσθέτει
U
, απέναντι από Τ
προσθέτει Α και απέναντι από
G
προσθέτει
C
και αντίστροφα.
ΘΕΜΑ 4
Ο
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009