Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

229

Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ

Κατά την έναρξη της μετάφρασης το mRNA προσδένεται, μέσω μιας

αλληλουχίας που υπάρχει στην 5' αμετάφραστη περιοχή του, με το

ριβοσωμικό RNA της μικρής υπομονάδας του ριβοσώματος, σύμφωνα με τους

κανόνες της συμπληρωματικότητας και της αντιπαραλληλίας των βάσεων. Το

πρώτο κωδικόνιο του mRNA είναι πάντοτε AUG και σ' αυτό προσδένεται το

tRNA που φέρει το αμινοξύ μεθειονίνη. Όμως δεν έχουν όλες οι πρωτεΐνες του

οργανισμού ως πρώτο αμινοξύ μεθειονίνη. Αυτό συμβαίνει γιατί, σε πολλές

πρωτεΐνες, μετά τη σύνθεσή τους απομακρύνονται ορισμένα αμινοξέα από το

αρχικό αμινικό άκρο τους. Το σύμπλοκο που δημιουργείται μετά την πρόσδεση

του mRNA στη μικρή υπομονάδα του ριβοσώματος και του tRNA που

μεταφέρει

τη

μεθειονίνη

ονομάζεται

σύμπλοκο

έναρξης

της

πρωτεϊνοσύνθεσης. Στη συνέχεια η μεγάλη υπομονάδα του ριβοσώματος

συνδέεται με τη μικρή.

Δύο διαδοχικά νουκλεοτίδια σε ένα μόριο mRNA ενώνονται μεταξύ τους με

ομοιοπολικό δεσμό που ονομάζεται 3'-5' φωσφοδιεστερικός δεσμός.

Αναλυτικότερα:

το mRNA, είναι ένα μακρομόριο, που αποτελείται από νουκλεοτίδια. Κάθε

νουκλεοτίδιο του mRNA αποτελείται από μία πεντόζη, τη ριβόζη, ενωμένη με

μία φωσφορική ομάδα και μία αζωτούχο βάση. Στα νουκλεοτίδια του mRNA η

αζωτούχος βάση μπορεί να είναι μία από τις: αδενίνη (Α), γουανίνη (G),

κυτοσίνη (C) και ουρακίλη (U). Σε κάθε νουκλεοτίδιο η αζωτούχος βάση

συνδέεται με τον 1' άνθρακα της ριβόζης και η φωσφορική ομάδα με τον 5'

άνθρακα. Η

αλυσίδα του mRNA σχηματίζεται από την ένωση πολλών

νουκλεοτιδίων με ομοιοπολικό δεσμό. Ο δεσμός αυτός δημιουργείται μεταξύ

του υδροξυλίου του 3' άνθρακα της πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου και

της φωσφορικής ομάδας που είναι συνδεδεμένη στον 5' άνθρακα της πεντόζης

του επόμενου νουκλεοτιδίου. Ο δεσμός αυτός ονομάζεται 3'-5'

φωσφοδιεστερικός δεσμός.

Δίνεται το γενεαλογικό δέντρο μιας οικογένειας στην οποία εμφανίζεται η

ασθένεια της αιμορροφιλίας Α. Το άτομο III 1 πάσχει από αιμορροφιλία Α. Όλα

τα μέλη της οικογένειας έχουν φυσιολογικό αριθμό και μέγεθος

χρωμοσωμάτων.

ΘΕΜΑ 4

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007