69
Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις:
1.
Ποια κυτταρικά οργανίδια χαρακτηρίζονται ως ημιαυτόνομα (μονάδες 2)
και για ποιο λόγο; (μονάδες 5) (Μονάδες 7)
2.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα και πώς
περιγράφονται; (Μονάδες 12)
3.
Γιατί η συχνότητα των ετερόζυγων ατόμων με β-θαλασσαιμία είναι
αυξημένη σε περιοχές, όπως οι χώρες της Μεσογείου; (Μονάδες 6)
Απάντηση:
1.
Τα μιτοχόνδρια και οι χλωροπλάστες έχουν DNA. Το γενετικό υλικό των
μιτοχονδρίων και των χλωροπλαστών περιέχει πληροφορίες σχετικές με τη
λειτουργία τους, δηλαδή σχετικά με την οξειδωτική φωσφορυλίωση και τη
φωτοσύνθεση αντίστοιχα, και κωδικοποιεί μικρό αριθμό πρωτεϊνών. Οι
περισσότερες, όμως, πρωτεΐνες, που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία των
μιτοχονδρίων και των χλωροπλαστών, κωδικοποιούνται από γονίδια που
βρίσκονται στο DNA του πυρήνα. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι τα οργανίδια
αυτά δεν είναι ανεξάρτητα από τον πυρήνα του κυττάρου και για το λόγο αυτό
χαρακτηρίζονται ως ημιαυτόνομα.
2.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του γενετικού κώδικα είναι:
·
Ο γενετικός κώδικας είναι
κώδικας τριπλέτας
, δηλαδή μια τριάδα
νουκλεοτιδίων, το
κωδικόνιο
, κωδικοποιεί ένα αμινοξύ.
·
Ο γενετικός κώδικας είναι
συνεχής
, δηλαδή το mRNA διαβάζεται συνεχώς
ανά τρία νουκλεοτίδια χωρίς να παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο.
·
Ο γενετικός κώδικας είναι
μη επικαλυπτόμενος
, δηλαδή κάθε νουκλεοτίδιο
ανήκει σε ένα μόνο κωδικόνιο.
·
Ο γενετικός κώδικας είναι
σχεδόν καθολικός
. Όλοι οι οργανισμοί έχουν τον
ίδιο γενετικό κώδικα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το mRNA από
οποιονδήποτε οργανισμό μπορεί να μεταφραστεί σε εκχυλίσματα φυτικών,
ζωικών ή βακτηριακών κυττάρων
in vitro
και να παραγάγει την ίδια
πρωτεΐνη.
·
Ο γενετικός κώδικας χαρακτηρίζεται ως
εκφυλισμένος
. Με εξαίρεση δύο
αμινοξέα (μεθειονίνη και τρυπτοφάνη) τα υπόλοιπα 18 κωδικοποιούνται
ΘΕΜΑ 2
Ο
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 200
7