117 / 350
116
Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών
δύο αλληλόμορφα γονίδια. Οι απόγονοι προκύπτουν από τον τυχαίο
συνδυασμό των γαμετών.
Γ2.
Αρχικά προσπαθούμε να αποδείξουμε εάν το αλληλόμορφο γονίδιο που
καθορίζει την ασθένεια κληρονομείται με επικρατή ή υπολειπόμενο τρόπο και
στη συνέχεια εάν κληρονομείται με αυτοσωμικό ή φυλοσύνδετο τρόπο.
Από το γενεαλογικό δένδρο παρατηρούμε ότι γονείς που δεν έχουν την
ασθένεια, τα άτομα Ι
1
και Ι
2
αποκτούν παιδί με την ασθένεια, το άτομο ΙΙ
3
. Έτσι
διαπιστώνουμε ότι το αλληλόμορφο γονίδιο που είναι υπεύθυνο για την
ασθένεια κληρονομείται με υπολειπόμενο τρόπο. Αυτό γιατί εάν ήταν
επικρατές, τότε οι γονείς, τα άτομα I
1
και I
2
, θα έπρεπε να είναι ομόζυγοι για το
υπολειπόμενο αλληλόμορφο, ενώ το παιδί τους το άτομο II
3
, θα έπρεπε να έχει
ένα τουλάχιστον επικρατές αλληλόμορφο (άτοπο-αφού αποκλείεται και η
περίπτωση μετάλλαξης).
Αναλυτικότερα, επιτελώντας και τις κατάλληλες διασταυρώσεις για να
απορρίψουμε την περίπτωση το αλληλόμορφο γονίδιο για την ασθένεια να
κληρονομείται με επικρατή τρόπο έχουμε:
Αν είναι αυτοσωμικό:
Αν είναι φυλοσύνδετο:
Επομένως, αποκλείεται το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την ασθένεια
να κληρονομείται με επικρατή τρόπο. Άλλωστε γνωρίζουμε ότι στην επικρατή
κληρονομικότητα, κάθε ασθενής έχει έναν τουλάχιστον ασθενή γονέα.
Άρα, το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την ασθένεια κληρονομείται με
υπολειπόμενο τρόπο.
Επιπρόσθετα, από το παραπάνω γενεαλογικό δένδρο παρατηρούμε, ότι
πατέρας που δεν έχει την ασθένεια, το άτομο ΙΙI
4
, αποκτά κόρη με την
ασθένεια, το άτομο IV
3
. Έτσι διαπιστώνουμε ότι το αλληλόμορφο που
P
1(υγιείς γονείς)
αα
(
´
)
αα
Γαμέτες
α
α
F
1
αα
Φαινοτυπική
αναλογία
100% υγιείς (άτοπο)
P
1(υγιείς γονείς)
Χ
α
Χ
α
(
´
)
Χ
α
Υ
Γαμέτες
Χ
α
Χ
α
, Υ
F
1
Χ
α
Χ
α
, Χ
α
Υ
Φαινοτυπική
αναλογία
100% υγιείς (άτοπο)