Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

112

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών

Β1.

Πώς χρησιμοποιούνται τα μονοκλωνικά αντισώματα για την επιλογή

οργάνων συμβατών στις μεταμοσχεύσεις; (Μονάδες 6)

Β2.

Να περιγράψετε τη διαδικασία κλωνοποίησης με την οποία

δημιουργήθηκε το πρόβατο Dolly. (Μονάδες 7)

Β3.

Πού οφείλεται η αυξημένη συχνότητα των ετερόζυγων ατόμων με

δρεπανοκυτταρική αναιμία ή β- θαλασσαιμία σε χώρες όπου εμφανιζόταν

ελονοσία; (Μονάδες 6)

Β4.

Να αναφέρετε ποια θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για να

αναπτυχθεί ένας μικροοργανισμός σε μια καλλιέργεια. (Μονάδες 6)

Απάντηση:

B1.

Τα μονοκλωνικά αντισώματα μεταξύ των άλλων χρησιμοποιούνται και για την

επιλογή οργάνων συμβατών για μεταμόσχευση. Τα κύτταρα των οργάνων

έχουν στην επιφάνειά τους ειδικά αντιγόνα επιφανείας, που αναγνωρίζονται

από ειδικά μονοκλωνικά αντισώματα. Με τα μονοκλωνικά αντισώματα μπορεί

να γίνει έλεγχος των οργάνων δωρητών, για να διαπιστωθεί αν ταιριάζουν

ανοσολογικά με τα αντίστοιχα των ασθενών. Έτσι, είναι δυνατόν να

αποφευχθεί η απόρριψη και οι μεταμοσχεύσεις να είναι επιτυχείς.

B2.

Το πρόβατο Dolly δημιουργήθηκε, όταν ο πυρήνας ενός κυττάρου του

μαστικού αδένα ενός εξάχρονου πρόβατου τοποθετήθηκε στο ωάριο ενός

άλλου πρόβατου. Από το ωάριο είχε προηγουμένως αφαιρεθεί ο πυρήνας. Το

κύτταρο διεγείρεται με ηλεκτρική διέγερση. Το έμβρυο το οποίο

δημιουργήθηκε ύστερα από 3-4 διαιρέσεις εμφυτεύτηκε στη μήτρα θετής

μητέρας-προβατίνας, η οποία γέννησε τη Dolly.

B3.

Η συχνότητα των ετερόζυγων ατόμων με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή β-

θαλασσαιμία είναι αυξημένη σε περιοχές όπως οι χώρες της Μεσογείου, της

Δυτικής και Ανατολικής Αφρικής και της Ν,Α. Ασίας, όπου εμφανιζόταν

ελονοσία. Η αυξημένη συχνότητα οφείλεται στην ανθεκτικότητα των φορέων

στην προσβολή από το πλασμώδιο (πρωτόζωο) που προκαλεί την ελονοσία,

επειδή τα ερυθροκύτταρά τους δεν ευνοούν τον πολλαπλασιασμό του.

Συνεπώς, η προστασία που προσδίδει η μετάλλαξη ως προς την ελονοσία

ΘΕΜΑ Β

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 20