169 / 294
167
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
Να περιγράψετε τους παρακάτω βασικούς προσδιοριστικούς παράγοντες της
ζήτησης ενός αγαθού που αφορούν: τις προτιμήσεις των καταναλωτών
(μονάδες 5), το εισόδημα των καταναλωτών (μονάδες 12), τις προσδοκίες και
τις προβλέψεις των καταναλωτών σχετικά με τη μελλοντική εξέλιξη των τιμών
και του εισοδήματός τους (μονάδες 8). (Μονάδες 25)
Απάντηση:
Οι προτιμήσεις των καταναλωτών
Οι προτιμήσεις των καταναλωτών μεταβάλλονται για διάφορους λόγους. Για
παράδειγμα, αλλάζουν τα έθιμα, οι καιρικές συνθήκες, το κοινωνικό
περιβάλλον κ.τ.λ. Όταν οι προτιμήσεις μεταβάλλονται ευνοϊκά για ένα προϊόν,
τότε αυξάνεται η ζήτησή του. Παράδειγμα, η αυξημένη ζήτηση παγωτών και
αναψυκτικών το καλοκαίρι. Αν η μεταβολή των προτιμήσεων δεν είναι ευνοϊκή
για ένα προϊόν, τότε μειώνεται η ζήτησή του.
Το εισόδημα των καταναλωτών
Ένας βασικός προσδιοριστικός παράγοντας της ζήτησης είναι το εισόδημα των
καταναλωτών. Οι μεταβολές στο μέγεθος του εισοδήματος, όμως, δεν έχουν
την ίδια επίδραση σε όλα τα αγαθά. Για τα περισσότερα αγαθά, τα οποία
ονομάζονται και κανονικά αγαθά, όταν αυξάνεται το μέγεθος του εισοδήματος,
αυξάνεται και η ζήτησή τους, και όταν μειώνεται το μέγεθος του εισοδήματος,
μειώνεται και η ζήτησή τους. Υπάρχουν, όμως, και αγαθά στα οποία οι
μεταβολές στο μέγεθος του εισοδήματος επιδρούν αντίστροφα στη ζήτησή
τους. Τα αγαθά αυτά ονομάζονται κατώτερα αγαθά ή "αγαθά του φτωχού",
αφού αγοράζονται συνήθως από οικογένειες με πολύ χαμηλό εισόδημα, γιατί
είναι τα φτηνότερα στην αγορά, όπως η μαργαρίνη, τα κατεψυγμένα ψάρια, το
ψωμί διατίμησης. Αυξήσεις στο μέγεθος του εισοδήματος κάνουν τον
καταναλωτή να μειώσει τη ζήτηση αυτών των αγαθών και να στραφεί σε
κανονικά αγαθά.
Οι προσδοκίες και οι προβλέψεις των καταναλωτών σχετικά με τη μελλοντική
εξέλιξη:
i) των τιμών
Αν οι καταναλωτές προβλέπουν αύξηση στην τιμή ενός αγαθού, μπορεί να
αυξήσουν τις τρέχουσες αγορές τους στο αγαθό αυτό, ώστε να επωφεληθούν
από τη χαμηλότερη τιμή που επικρατεί τώρα. Αντίθετα, αν οι καταναλωτές
αναμένουν μείωση των τιμών (π.χ. εκπτώσεις μετά από λίγο καιρό), θα
αναβάλουν τις αγορές τους, με αποτέλεσμα τη μείωση της ζήτησης.
ΟΜΑΔΑ Β
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2005