Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

256

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών

Δ2.

Να προσδιορίσετε όλους τους πιθανούς γονότυπους όλων των παιδιών στο

παραπάνω γενεαλογικό δέντρο.

(Μονάδες 4)

Δ3.

Να κάνετε τις κατάλληλες διασταυρώσεις και να αιτιολογήσετε τις

απαντήσεις σας.

(Μονάδες 14)

Σημείωση: Να μην εξετασθεί η περίπτωση φυλοσύνδετου επικρατούς γονιδίου.

Απάντηση:

Δ1.

Στο γενεαλογικό δένδρο τα αρσενικά άτομα αναπαριστώνται με ένα

τετράγωνο και τα θηλυκά με έναν κύκλο. Αρχικά προσπαθούμε να

αποδείξουμε εάν το αλληλόμορφο γονίδιο που καθορίζει την έκφραση της

μονογονιδιακής ασθένειας κληρονομείται με επικρατή ή υπολειπόμενο τρόπο

και στη συνέχεια εάν κληρονομείται με αυτοσωμικό ή φυλοσύνδετο τρόπο.

Στο συγκεκριμένο γενεαλογικό δένδρο δεν μπορούμε να αποδείξουμε εάν το

αλληλόμορφο γονίδιο που καθορίζει την έκφραση της ασθένειας

κληρονομείται με επικρατή ή υπολειπόμενο τρόπο κι έτσι θα πρέπει να

εξετάσουμε περιπτώσεις.

1η περίπτωση: έστω ότι κληρονομείται με υπολειπόμενο αυτοσωμικό τρόπο.

Συμβολισμός

Αλληλομόρφου

Ιδιότητα που ελέγχει το αλληλόμορφο

Πιθανοί

γονότυποι

Επικρατές αλληλόμορφο γονίδιο υπεύθυνο για την

έκφραση του φυσιολογικού φαινοτύπου

:ΑΑ, Αα

Υπολειπόμενο αλληλόμορφο γονίδιο υπεύθυνο για

την έκφραση της μονογονιδιακής ασθένειας

αα

Εφόσον ο πατέρας, το άτομο

Ι1

, πάσχει θα έχει γονότυπο

αα

Εφόσον η μητέρα, το άτομο

Ι2

, είναι υγιής θα έχει γονότυπο ΑΑ ή Αα. Από τη

στιγμή, όμως, που αποκτά ασθενής απογόνους με γονότυπο αα, θα πρέπει να

τους κληροδότησε ένα α υπολειπόμενο αλληλόμορφο γονίδιο. Επομένως, θα

έχει γονότυπο

Αα

. Άρα:

Ι1:αα

και

Ι2:Αα

2η περίπτωση: έστω ότι κληρονομείται με επικρατή αυτοσωμικό τρόπο.