Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

223

Βιολογία Θετικών Σπουδών – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ

Δίνεται το πεπτίδιο

N – Μεθειονίνη – Αλανίνη – Τυροσίνη – Προλίνη – Σερίνη – COOH,

που κωδικοποιείται από το παρακάτω τμήμα μορίου DNA ευκαρυωτικού

κυττάρου:

Να γράψετε την αλληλουχία του πρόδρομου mRNA, την αλληλουχία του

ώριμου mRNA που προκύπτει μετά τη μεταγραφή του παραπάνω τμήματος

DNA και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 9). Να γράψετε την

αλληλουχία του εσωνίου που βρίσκεται στο παραπάνω τμήμα του μορίου

DNA (Μονάδες 8). Να περιγράψετε τη διαδικασία ωρίμανσης του πρόδρομου

mRNA (Μονάδες 8).

Δίνονται οι παρακάτω αντιστοιχίσεις αμινοξέων και κωδικονίων από το

γενετικό κώδικα:

Αλανίνη → GCC,

Μεθειονίνη → AUG

Προλίνη → CCC,

Σερίνη → AGC

Τυροσίνη → UAU

Απάντηση:

Γνωρίζουμε ότι τόσο η κωδική αλυσίδα του DNA όσο και το mRNA, είναι

συμπληρωματικά προς τη μεταγραφόμενη αλυσίδα του DNA. Έτσι, η μόνη τους

διαφορά είναι ότι όπου στην κωδική αλυσίδα υπάρχει Τ στο mRNA υπάρχει U.

Εφόσον το κωδικόνιο έναρξης του mRNA είναι το AUG με κατεύθυνση 5’AUG 3’,

το αντίστοιχο κωδικόνιο στην κωδική αλυσίδα του DNA θα είναι το ATG

και θα

έχει κατεύθυνση 5’ ATG 3’. Επίσης, εφόσον τα κωδικόνια λήξης του mRNA είναι

τα 5’ UAG 3’ ή 5’ UGA 3’ ή 5’ UAA 3’,

τα αντίστοιχα κωδικόνια στην κωδική

αλυσίδα του DNA θα είναι τα 5’ ΤAG 3’ ή 5’ ΤGA 3’ ή

5’ ΤAA 3’. Τέλος, οι βάσεις

ανάμεσα στο κωδικόνιο έναρξης και το κωδικόνιο λήξης θα πρέπει να

διαβάζονται ανά τριάδες (κώδικας τριπλέτας), συνεχόμενα χωρίς να

παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς κάθε νουκλεοτίδιο ανήκει

σε ένα μόνο κωδικόνιο (μη επικαλυπτόμενος).

Επίσης, το κωδικόνιο του mRNA 5΄ GCC 3΄ που κωδικοποιεί το αμινοξύ αλανίνη

αντιστοιχεί στο κωδικόνιο της κωδικής αλυσίδας του DNA 5΄ GCC 3΄. Ομοίως τα

κωδικόνια του mRNA 5΄ UAU 3΄, 5΄ CCC 5΄, 5΄ AGC 3΄ που κωδικοποιούν τα

ΘΕΜΑ 4

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006