
263
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας – Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ
Β1.
Έστω D η καμπύλη ζήτησης ενός αγαθού, S η καμπύλη προσφοράς του και Ε
(P
1
, Q
1
) το σημείο τομής τους. Το κράτος επιβάλλει ανώτατη τιμή πώλησης
αυτού του αγαθού P
A.
α.
Ποιος είναι ο σκοπός του κράτους με την επιβολή ανώτατης τιμής στο
αγαθό;
(Μονάδες 3)
β.
Με τη βοήθεια του κατάλληλου διαγράμματος που θα σχεδιάσετε με
στυλό στο τετράδιο σας (μονάδες 7), να περιγράψετε τις συνέπειες στην
αγορά από την επιβολή ανώτατης τιμής. (μονάδες 15)
(Μονάδες 25)
Απάντηση:
α.
Σκοπός του κράτους με την επιβολή
ανώτατης τιμής διατίμησης
σε ένα
αγαθό είναι η προστασία του καταναλωτή από υπερβολική άνοδο των τιμών
(κυρίως σε αγαθά πρώτης ανάγκης).
β.
Τις συνέπειες αυτής της παρέμβασης μπορούμε να μελετήσουμε στο
παρακάτω διάγραμμα. Αν για ένα αγαθό η καμπύλη ζήτησης είναι D, η
καμπύλη προσφοράς S και το σημείο τομής τους είναι το Ε, η τιμή ισορροπίας
είναι Ρ
1
και η ποσότητα ισορροπίας Q
1
. Εάν το κράτος θεωρεί την τιμή
Ρ
1
υπερβολική για το συγκεκριμένο αγαθό, γιατί, για παράδειγμα, είναι πρώτης
ανάγκης και η υψηλή τιμή του θίγει τις φτωχότερες τάξεις, τότε το υπουργείο
Εμπορίου με αγορανομική διάταξη επιβάλλει ανώτατη τιμή πώλησης P
A
, η
οποία είναι μικρότερη από την τιμή ισορροπίας Ρ
1
. Στην τιμή αυτή οι
παραγωγοί είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν ποσότητα Q
S
, ενώ οι
καταναλωτές ζητούν ποσότητα Q
D
. Έτσι δημιουργείται έλλειμμα ίσο με τη
διαφορά Q
D
–Q
S
. Άμεση, δηλαδή, συνέπεια της επιβολής ανώτατης τιμής είναι η
εμφάνιση ελλειμμάτων. Στην περίπτωση αυτή γνωρίζουμε ότι στην αγορά του
αγαθού υπάρχει ανισορροπία και τάσεις για άνοδο της τιμής. Εφόσον η τιμή
δεν μπορεί να αυξηθεί λόγω της κρατικής παρέμβασης, δεν πρόκειται να
υπάρξει ισορροπία στην αγορά του αγαθού. Αν το κράτος έχει τον απόλυτο
έλεγχο της προσφερόμενης ποσότητας, μπορεί να διανέμει το αγαθό με δελτία
και σε περιορισμένες ποσότητες για κάθε άτομο. Μπορεί επίσης να το διανέμει
με σειρά προτεραιότητας, που σημαίνει ουρές στα καταστήματα που το
πωλούν.
ΟΜΑΔΑ Β
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2016