115 / 294
Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Αρχές Οικονομικής Θεωρίας
114
Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την ίδια κατεύθυνση με τη
μεταβολή της τιμής του υποκατάστατου αγαθού
. Για παράδειγμα, αν αυξηθεί
η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος, οι καταναλωτές θα μειώσουν τη ζητούμενη
ποσότητα μοσχαρίσιου κρέατος και θα το υποκαταστήσουν με το σχετικά
φθηνότερο χοιρινό, αυξάνοντας έτσι τη ζήτηση του χοιρινού. Η αύξηση της
τιμής του μοσχαρίσιου κρέατος (ceteris paribus) από Ρ
1
σε Ρ
2
στο διάγραμμα
(α) έχει ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης του χοιρινού
κρέατος από D
1
σε D
2
στο διάγραμμα (β).
Συμπληρωματικά
είναι δύο (ή περισσότερα) αγαθά, όταν η κατανάλωση του
ενός απαιτεί και την κατανάλωση του άλλου (ή άλλων), για την ικανοποίηση
μιας ανάγκης. Για παράδειγμα ο καφές και η ζάχαρη, η φωτογραφική μηχανή
και το φιλμ, το βίντεο και η βιντεοκασέτα.
Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την αντίθετη κατεύθυνση με τη
μεταβολή της τιμής ενός συμπληρωματικού αγαθού (ceteris paribus)
.
Για παράδειγμα, αν αυξηθεί η τιμή του καφέ, θα μειωθεί η ζητούμενη
ποσότητα του καφέ (ceteris paribus), όπως στο διάγραμμα (α), με αποτέλεσμα
να μειώσουν και τη ζήτηση της ζάχαρης (την οποία χρησιμοποιούσαν ως
συμπλήρωμα του καφέ), μετατοπίζοντας την καμπύλη ζήτησης από D
1
σε D
2
στο διάγραμμα (β). Βέβαια, τα παραπάνω θα συμβούν αν δεν υπάρξει
μεταβολή στους λοιπούς προσδιοριστικούς παράγοντες της ζήτησης για τον
καφέ και για ζάχαρη.
D
Q
P
2
2
Q
1
Q
P
1
P
O
“ΚΑΦΕΣ”
“ΖΑΧΑΡΗ”
(α)
D
Q
P
4
Q
3
Q
3
P
O
(β)
A
B
Γ
Δ
2
D
1
Διαγράμματα: Συμπληρωματικά αγαθά