333 / 350
332
Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών
β.
Ποιοι γονότυποι αντιστοιχούν σε κάθε φαινότυπο; (μονάδες 6)
γ.
Ποιοι είναι οι φαινότυποι των γονέων από τη διασταύρωση των οποίων
προέκυψαν 1 μαύρος, 1 καστανός και 1 γκρι απόγονος; (μονάδες 5)
Να σημειωθεί ότι: i) τα αναφερόμενα γονίδια εδράζονται σε αυτοσωμικά
χρωμοσώματα ii) ο αριθμός απογόνων είναι μεγάλος και επιτρέπει τη
στατιστική επεξεργασία iii) δεν λαμβάνεται υπόψη η περίπτωση μετάλλαξης.
(
Μονάδες
17)
Γ2.
Μερικές φορές είναι δυνατόν να συμβεί μη διαχωρισμός χρωμοσωμάτων σε
έναν φυσιολογικό γονέα, που θα έχει ως αποτέλεσμα έναν ανευπλοειδικό
απόγονο. Συχνά ο φαινότυπος του μη φυσιολογικού απογόνου επιτρέπει
στους γενετιστές να προσδιορίσουν σε ποιο γονέα και
κατά τη διάρκεια
ποιας μειωτικής διαίρεσης συνέβη ο μη διαχωρισμός.
Σε μία οικογένεια που και οι δυο γονείς έχουν φυσιολογικό διπλοειδή
καρυότυπο, ο άνδρας παρουσιάζει έλλειψη του ενζύμου Α λόγω του ότι
είναι ομόζυγος για το υπολειπόμενο γονίδιο που
κωδικοποιεί το ένζυμο
αυτό. Το γονίδιο εντοπίζεται στο χρωμόσωμα 21. Η γυναίκα του, που είναι
ετερόζυγη, παράγει 100 μονάδες του ενζύμου Α. Ο γιος τους έχει σύνδρομο
Down και παράγει 200 μονάδες του ενζύμου Α.
Σε ποιον γονέα συνέβη ο μη διαχωρισμός (μονάδες 2) και σε ποια μειωτική
διαίρεση; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 4)
(
Μονάδες
8)
Απάντηση
Γ1
.
α
.
Εφόσον προκύπτουν 3 διαφορετικοί φαινότυποι
για μία ιδιότητα
,
διαπιστώνουμε ότι το χρώμα του τριχώματος στα τρωκτικά καθορίζεται από
πολλαπλά αλληλόμορφα γονίδια. Έστω:
Κ
1
:
αλληλόμορφο γονίδιο υπεύθυνο για το γκρι χρώμα τριχώματος
Κ
2
:
αλληλόμορφο γονίδιο υπεύθυνο για το καστανό χρώμα τριχώματος
Κ
3
:
αλληλόμορφο γονίδιο υπεύθυνο για το μαύρο χρώμα τριχώματος
β
.
Από την τρίτη διασταύρωση διαπιστώνουμε ότι το αλληλόμορφο γονίδιο
που καθορίζει το καστανό χρώμα τριχώματος επικρατεί έναντι του
αλληλόμορφου γονιδίου που καθορίζει το γκρι χρώμα τριχώματος. Επίσης από
την πέπμτη διασταύρωση διαπιστώνουμε ότι το αλληλόμορφο γονίδιο που
καθορίζει το μαύρο χρώμα τριχώματος επικρατεί έναντι του αλληλόμορφου
γονιδίου που καθορίζει το καστανό χρώμα τριχώματος. Συνεπώς θα ισχύει:
Κ
3
>
Κ
2
>
Κ
1
Γκρι χρώμα τριχώματος: Κ
1
Κ
1
Καστανό χρώμα τριχώματος: Κ
2
Κ
2
,
Κ
2
Κ
1
Μαύρο χρώμα τριχώματος: Κ
3
Κ
3
,
Κ
3
Κ
2
,
Κ
3
Κ
1