Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

291

Βιολογία Θετικών Σπουδών –

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ

συνεχόμενα χωρίς να παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς

κάθε νουκλεοτίδιο ανήκει σε μία μόνο τριπλέτα (μη επικαλυπτόμενος).

Επομένως κωδική είναι η κάτω αλυσίδα με κατεύθυνση 3΄

5΄από δεξιά

προς τα αριστερά.

RNA

πολυμεράση προσδένεται στον υποκινητή με τη βοήθεια

μεταγραφικών

παραγόντων

και

προσθέτει

συμπληρωματικά

ριβονουκλεοτίδια έναντι των δεοξυριβονουκλεοτιδίων της μη κωδικής

αλυσίδας ενώνοντάς τα με 3’ –

5’ φωσφοδιεστερικό δεσμό. Απέναντι από Α

προσθέτει

, απέναντι από Τ προσθέτει Α και απέναντι από

προσθέτει

και αντίστροφα. Η σύνθεση του

RNA σταματά στο τέλος του γονιδίου, όπου

ειδικές αλληλουχίες οι οποίες ονομάζονται αλληλουχίες λήξης της

μεταγραφής, επιτρέπουν την απελευθέρωσή του.

Το

mRNA

συντίθεται με κατεύθυνση 5΄ → 3΄ με μεταγραφή της μη κωδικής

αλυσίδας με βάση τον κανόνα της συμπληρωματικότητας και της

αντιπαραλληλίας. Τέλος, ο υποκινητής δε μεταγράφεται. Επομένως, το

mRNA

που προκύπτει από τη μεταγραφή της μη κωδικής αλυσίδας φέρει την

ακόλουθη αλληλουχία:

5΄

UCCA

AUGCCAGAACAUUGA

AUAUGUA

3΄

Δ3.

Τόσο η αναστροφή όσο και ο διπλασιασμός αποτελούν δομικές

χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Οι δομικές χρωμοσωμικές ανωμαλίες είναι

αποτέλεσμα της δράσης μεταλλαξογόνων παραγόντων όπως οι ακτινοβολίες

και οι διάφορες χημικές ουσίες. Ο διπλασιασμός

είναι η επανάληψη ενός

χρωμοσωμικού τμήματος στο χρωμόσωμα. Η αναστροφή

δημιουργείται από

θραύση σε δύο διαφορετικά σημεία ενός χρωμοσώματος και επανένωση του

τμήματος ύστερα από αναστροφή. Η αναστροφή έχει ως συνέπεια την

αλλαγή της διάταξης των γονιδίων στο χρωμόσωμα.

Το τμήμα

DNA

που προκύπτει μετά το διπλασιασμό και την αναστροφή είναι

το ακόλουθο:

5΄

TACATATTCAATCAGAACGTTCTGGCATTGGATTATACC

3΄

ATGTATA

AGT

TAGTCTTGCAAGACC

GTA

ACCTAATATGG

5΄

Για να μπορέσει να γίνει η επανένωση μετά την αναστροφή θα πρέπει τα

νουκλεοτίδια στα άκρα του θραύσματος να επασυνδεθούν με 3’ –

5’

φωσφοδιεστερικούς δεσμούς στα σημεία θραύσης. Συνεπώς, μετά την

αναστροφή, θα πρέπει να έχουν τον ίδιο προσανατολισμό και τις ίδιες

ελεύθερες ομάδες (φωσφορική ή υδροξύλιο)

Στο συγκεκριμένο μόριο

DNA

το νουκλεοτίδιο του θραύσματος που φέρει ως

αζωτούχο βάση τη

στην πάνω αλυσίδα αριστερά, έχει ελεύθερη

ομάδα

στον 5΄άνθρακα της πεντόζης του, και μετά την αναστροφή εξακολουθεί να