Βιολογία Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

132

Εκδόσεις ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ – Βιολογία Θετικών Σπουδών

διαφορά είναι ότι όπου στην κωδική αλυσίδα υπάρχει Τ στο mRNA υπάρχει U.

Εφόσον το κωδικόνιο έναρξης του mRNA είναι το AUG με κατεύθυνση 5’AUG

3’, το αντίστοιχο κωδικόνιο στην κωδική αλυσίδα του DNA θα είναι το ATG και

θα έχει κατεύθυνση 5’ ATG 3’. Επίσης, εφόσον τα κωδικόνια λήξης του mRNA

είναι τα 5’ UAG 3’ ή 5’ UGA 3’ ή 5’ UAA 3’, τα αντίστοιχα κωδικόνια στην

κωδική αλυσίδα του DNA θα είναι τα 5’ ΤAG 3’ ή 5’ ΤGA 3’ ή 5’ ΤAA 3’. Τέλος, οι

βάσεις ανάμεσα στο κωδικόνιο έναρξης και το κωδικόνιο λήξης θα πρέπει να

διαβάζονται ανά τριάδες (κώδικας τριπλέτας), συνεχόμενα χωρίς να

παραλείπεται κάποιο νουκλεοτίδιο (συνεχής), καθώς κάθε νουκλεοτίδιο

ανήκει σε μία μόνο τριπλέτα (μη επικαλυπτόμενος).

Συνεπώς το υβριδοποιημένο μόριο στο οποίο εμπεριέχεται γονίδιο είναι το

υβριδοποιημένο μόριο 1

και η κωδική του αλυσίδα είναι η 1 (πάνω) αλυσίδα,

με κατεύθυνση από αριστερά προς τα δεξιά (5’

3’).

Η RNA πολυμεράση προσδένεται στον υποκινητή με τη βοήθεια μεταγραφικών

παραγόντων και προσθέτει συμπληρωματικά ριβονουκλεοτίδια έναντι των

δεοξυριβονουκλεοτιδίων της μη κωδικής αλυσίδας ενώνοντάς τα με 3’ – 5’

φωσφοδιεστερικό δεσμό. Απέναντι από Α προσθέτει U, απέναντι από Τ

προσθέτει Α και απέναντι από G προσθέτει C και αντίστροφα.

Το mRNA συντίθεται με κατεύθυνση 5΄ → 3΄ με μεταγραφή της μη κωδικής

αλυσίδας με βάση τον κανόνα της συμπληρωματικότητας και της

αντιπαραλληλίας. Επομένως, το mRNA που προκύπτει από τη μεταγραφή της

μη κωδικής αλυσίδας φέρει την ακόλουθη αλληλουχία (μεταγράφεται

ολόκληρη η αλυσίδα 3 (κάτω) του

υβριδοποιημένου μορίου 1

mRNA

5΄

AAAUG-AAA-CCA-GGA-UAAGAAUU

3΄

Δ3.

Κατά την επιμήκυνση του πεπτιδίου που σχηματίζεται κατά τη μετάφραση,

ένα δεύτερο μόριο tRNA με αντικωδικόνιο συμπληρωματικό του δεύτερου

κωδικονίου του mRNA τοποθετείται στην κατάλληλη εισδοχή του

ριβοσώματος, μεταφέροντας το δεύτερο αμινοξύ. Μεταξύ της μεθειονίνης (1

αμινοξύ) και του δεύτερου αμινοξέος σχηματίζεται πεπτιδικός δεσμός και

αμέσως μετά, το πρώτο tRNA αποσυνδέεται από το ριβόσωμα και

απελευθερώνεται στο κυτταρόπλασμα όπου συνδέεται πάλι με μεθειονίνη,

έτοιμο για επόμενη χρήση. Το ριβόσωμα και το mRNA έχουν τώρα ένα tRNA,

πάνω στο οποίο είναι προσδεμένα δύο αμινοξέα. Έτσι αρχίζει η επιμήκυνση

της πολυπεπτιδικής αλυσίδας.

Στη συνέχεια το ριβόσωμα κινείται κατά μήκος του mRNA κατά ένα κωδικόνιο.

Ένα τρίτο tRNA έρχεται να προσδεθεί μεταφέροντας το αμινοξύ του. Ανάμεσα

στο δεύτερο και στο τρίτο αμινοξύ σχηματίζεται πεπτιδικός δεσμός. Η